અલંગમાં ઉદ્યોગોને લાગ્યુ મંદીનું ગ્રહણ, 60થી વધુ રોલિંગ મીલો થઈ બંધ

ભાવનગર : અલંગમાં જહાજ તોડવાના ઉદ્યોગો પર મંદીની મોટી અસર પડી છે. થોડા જ વર્ષોમાં 60થી વધુ મીલો બંધ થતાં હજારો કામદારોને મંદીની સીધી અસર થઇ છે. આ માટે રોલિંગ મીલો અને ફરનેશ મિલ દ્વારા કેન્દ્ર સરકારને રજુઆત કરાઈ છે.

ડોલરનાં ભાવ સામે રૂપિયો ગગડતા તેની સીધી અસર અલંગના શિપ બ્રેકીંગ ઉદ્યોગને થઈ છે. આ ઉદ્યોગ હાલ મંદીમાં ફસાયો છે. તો બીજી બાજુ ઇન્ડિયન કોમોડિટીઝ એક્ષચેન્જમાં થયેલી ઉથલ પાથલ અને ગુજરાતમાં બાંધકામના ઉદ્યોગમાં આવેલી મંદીના કારણે અલંગમાં ભાંગવામાં આવતા શિપમાંથી નીકળતી પ્લેટના ભાવમાં ટન દીઠ અંદાજે 7 હજારનો ઘટાડો થયો છે. તેની અસર પ્લેટમાંથી સળિયા બનાવતી રોલિંગ મિલો તેમજ ફર્નેશ મિલોને પણ થઈ છે. 20 થી વધુ રોલિંગ મિલો તેમજ 25 થી વધુ ફર્નેશ મિલો બંધ થઈ ગઈ છે.

ભાવનગર જીલ્લાને મળેલા 125 કિલોમીટર લાંબા દરિયા કિનારોનો લાભ મળતો હતો. અલંગ ખાતે જહાજ ભાંગવાનો ઉદ્યોગ ધમધમતો હતો. અલંગમાં 1982થી જહાજ ભાંગવાનો ઉદ્યોગ ચાલી રહ્યો છે. આ ઉદ્યોગથી 1 લાખથી વધુ લોકો રોજગારી મેળવતા હતાં. ભાવનગરનાં અલંગમાં જે વ્યાપાર થાય છે. તે આયાતી જહાજનો થાય છે. શિપ બ્રેકરો જહાજો ખરીદી બાદ 6 કે 8 મહિને તેના પૈસા ડોલરના સ્વરૂપે ચુકવતા હોય છે. તાજેતરમાં ડોલરની સ્થિતિ મજબૂત થઈ છે. આજે રૂપિયા સામે ડોલરનો ભાવ 72 રૂપિયા કરતા પણ વધી જતા શિપબ્રેકરોને રાતા પાણીએ રોવાનો વારો આવ્યો છે. બીજી બાજુ છેલ્લા 3 મહિનામાં અલંગમાં માત્ર 20 જેટલા જહાજો જ ભાંગવામાં આવ્યા છે. તેના કારણે રોજગારીના પ્રશ્નો પણ ઉભા થયા છે.

ભારતની સરખામણીએ પડોશી દેશોમાં ઊંચા ભાવે ખરીદીના કારણે મોટાભાગના જહાજો પાકિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશમાં ભાંગવા જઇ રહ્યા છે. તેથી અલંગ શિપ યાર્ડના વેપારીઓને ભારે નુકસાન થઇ રહ્યું છે. હાલમાં અલંગના જહાજમાંથી નીકળતી પ્લેટોના ભાવમાં ધરખમ ઘટાડો થયો છે. અગાઉ જે પ્લેટનો ભાવ ટનનો 28 હજાર રુપિયા હતો. જે આજે 22 હજારએ પહોંચ્યો છે. એટલે કે 5 થી 7હજારનો ઘટાડો થયો છે. તેના કારણે શિપ બ્રેકરો મુશ્કેલીમાં મુકાયા છે. હાલ અહીં અલંગ શીપબ્રેકીંગ યાર્ડમાં 180 પ્લોટમાંથી 100 પ્લોટમાં જહાજ ભાંગવાનું કામ ચાલુ છે. એટલે કે મૂળ કામમાં 60 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. બીજીબાજુ હાલ જહાજ ઓછા ભાંગવામાં આવતા હોવાથી આગામી દિવસોમાં રોજગારીની પણ સમસ્યા ઉભી થવાની શક્યતા છે. તેમ શિપબ્રેકરો માની રહ્યાં છે. આ ઉપરાંત જે પ્લેટમાંથી સળિયા બનાવાય છે, તે રોલિંગમાં પણ તેની માગ ન હોવાથી અત્યારે જિલ્લામાં 40 થી વધુ રોલિંગ મીલો બંધ થવા પામી છે. તો આ બાજુ ઇન્ડક્શન ફર્નેશના કારખાનાઓને પણ મંદીની અસર થવા પામી છે. અગાઉ સળિયાનો ટન દીઠ ભાવ 44 હજાર હતો. જે આજે ૩૭ હજાર ટન દીઠ થતા રોલિંગ મીલોને પણ જોરદાર ફટકો પડ્યો છે.